రామాయణం భారత దేశం ప్రపంచానికి అందించిన ఒక మహత్తర కావ్యం. ఇది ఒక కావ్యమే కాదు, భారతీయుల జీవన విధానం. భారత దేశం లో ఊహ తెలిసిన చిన్నపిల్లవాడి కి కూడా రామాయణం అంటే రాముడి కథ అని తెలుసు. ఇది అంతగా భారతీయుల జీవితంతో పెనవేసుకుపోయింది.
ఎవరైనా ఒక మంచి వ్యక్తి గురించి చెప్పాలంటే " అయన సాక్షాత్తు రామచంద్రుడే" అంటాం. ఒక మంచి కొడుకు గురించి చెప్పాలంటే " రాముడిలాంటి అబ్బాయండి " అంటాం. ఇంక ఒక మంచి భర్త గురించి చెప్పాలి అంటే రాముడిని మించిన పోలిక లేనే లేదు. మరి రాముడు ఇంత గొప్పవాడు అవడానికి రామునిలో ఉన్న లక్షణాలు ఏమిటి? వాల్మీకి చెప్పిన విషయం ఇక్కడ మనం గుర్తు చేసుకొందాం.
వాల్మీకి రామునికి 16 సుగుణాలు ఉన్నాయి అన్నాడు. అవి ఏమేమిటి? 1. గుణవంతుడు. 2. వీరుడు 3. ధర్మజ్ఞుడు. 4. కృతజ్ఞుడు 5. సత్య వాక్య పరిపాలకుడు 6. ధ్రుఢవ్రతుదు 7. ఉత్తమ చరిత్ర కలవాడు 8. సర్వ భూతముల హితము కోరేవాడు 9. విద్వాంసుడు 10. సమర్ధుడు 11. ప్రియవర్తనుడు 12. ఆత్మవంతుడు `13. జితక్రోధుడు 14. ద్యుతిమంతుడు 15. అసూయ లేనివాడు 16. ఈ సృష్టిలో ఎవరి కోపాన్ని చూసి దేవతలు కూడా భయపడతారో అటువంటి వాడు.
ఈ పదహారు లక్షణాలు ఒక మనిషిలో ఉండడం ఏ కాలం లో నైనా అరుదు. ఇన్ని మంచి గుణాలు కలవాడు కాబట్టే రాముడు మర్యాదా పురుషోత్తముడు అయ్యాడు. ఒక మంచి కొడుకు, ఒక మంచి భర్త, ఒక మంచి అన్న, ఒక మంచి పాలకుడు అయ్యాడు. రాముని గురించి చెప్పే ఏ పదమూ కూడా సామాన్యమైనది కాదు. ప్రతి శబ్దమూ విసేషమైనదే. "రామ" పదం హిందువుల రోమ రోమానా నాటుకొని వుంది. ఏ చిన్న కష్టం వచ్చినా' "అయ్యో రామ " అనే మాట మన నోట్లోంచి వస్తుంది. అలసిన వేళల కూడా "శ్రీరామ చంద్ర" అని స్మరిస్తాము. అంతగా మనం రాముణ్ణి మన సొంతం చేసుకున్నాం.
ఎవరైనా ఒక మంచి వ్యక్తి గురించి చెప్పాలంటే " అయన సాక్షాత్తు రామచంద్రుడే" అంటాం. ఒక మంచి కొడుకు గురించి చెప్పాలంటే " రాముడిలాంటి అబ్బాయండి " అంటాం. ఇంక ఒక మంచి భర్త గురించి చెప్పాలి అంటే రాముడిని మించిన పోలిక లేనే లేదు. మరి రాముడు ఇంత గొప్పవాడు అవడానికి రామునిలో ఉన్న లక్షణాలు ఏమిటి? వాల్మీకి చెప్పిన విషయం ఇక్కడ మనం గుర్తు చేసుకొందాం.
వాల్మీకి రామునికి 16 సుగుణాలు ఉన్నాయి అన్నాడు. అవి ఏమేమిటి? 1. గుణవంతుడు. 2. వీరుడు 3. ధర్మజ్ఞుడు. 4. కృతజ్ఞుడు 5. సత్య వాక్య పరిపాలకుడు 6. ధ్రుఢవ్రతుదు 7. ఉత్తమ చరిత్ర కలవాడు 8. సర్వ భూతముల హితము కోరేవాడు 9. విద్వాంసుడు 10. సమర్ధుడు 11. ప్రియవర్తనుడు 12. ఆత్మవంతుడు `13. జితక్రోధుడు 14. ద్యుతిమంతుడు 15. అసూయ లేనివాడు 16. ఈ సృష్టిలో ఎవరి కోపాన్ని చూసి దేవతలు కూడా భయపడతారో అటువంటి వాడు.
ఈ పదహారు లక్షణాలు ఒక మనిషిలో ఉండడం ఏ కాలం లో నైనా అరుదు. ఇన్ని మంచి గుణాలు కలవాడు కాబట్టే రాముడు మర్యాదా పురుషోత్తముడు అయ్యాడు. ఒక మంచి కొడుకు, ఒక మంచి భర్త, ఒక మంచి అన్న, ఒక మంచి పాలకుడు అయ్యాడు. రాముని గురించి చెప్పే ఏ పదమూ కూడా సామాన్యమైనది కాదు. ప్రతి శబ్దమూ విసేషమైనదే. "రామ" పదం హిందువుల రోమ రోమానా నాటుకొని వుంది. ఏ చిన్న కష్టం వచ్చినా' "అయ్యో రామ " అనే మాట మన నోట్లోంచి వస్తుంది. అలసిన వేళల కూడా "శ్రీరామ చంద్ర" అని స్మరిస్తాము. అంతగా మనం రాముణ్ణి మన సొంతం చేసుకున్నాం.
